"Norweska policja za drutami kolczastymi"

W związku z upamiętnieniem 271 norweskich policjantów, więźniów Obozu Germańskiego, Muzeum Stutthof wydało polskie tłumaczenie książki Olafa R. Wallego pt. "Norweska policja za drutami kolczastymi. Historia pobytu policji w Stutthofie w latach 1943-1945". Książka, pod redakcją naukową Emilii Denkiewicz-Szczepaniak, jest zapisem doświadczeń policjantów, którzy odmówili współpracy z pronazistowskim rządem Vidkuna Quislinga.

Wśród policjantów, osadzonych na przełomie 1943/1944 r. w położonym na południe od obozu macierzystego Obozie Germańskim, znalazł się także Olaf R. Walle, autor książki. Norwegów próbowano przymusić do podjęcia służby w SS. Oto jak pisze o tym w swojej książce "Las bogów", Balis Sruoga, więzień litewski:

Meyer usilnie nalegał, aby [Norwegowie] przywdziali esesmańskie mundury, przyczepili norweskie emblematy i zgodzili się pełnić służbę wartowniczą przy obozie. Norwegowie odrzucili tę propozycję. Wtedy Meyer zaczął grozić na całego. Przesłał Norwegom ultimatum, żądając przejęcia z dniem 10 września ochrony obozu. W odpowiedzi na propozycję, Norwegowie odpisali: „Przysięgaliśmy wierność swojemu królowi. Jesteśmy ludźmi honoru. Dopóki król nie zwolni nas z tej przysięgi, my nie złamiemy danego mu słowa i nie zwiążemy się z nikim innym. Z wyżej przytoczonych powodów nie możemy przywdziać esesmańskich mundurów”. Przeczytawszy tę bezczelną odpowiedź, Meyer wściekł się. (…) Wypędził Norwegów do najcięższych i najbrudniejszych robót. Nosili i tłukli kamienie; ubijali szosy, zastępując końskie zaprzęgi ciągnęli z lasu olbrzymie pnie. Pracowali bardzo ciężko, ale do SS nie wstępowali (…). Potomkowie dawnych Wikingów okazali się godnymi następcami swoich sławnych przodków.

Ze wstępu: "Norweska policja za kolczastymi drutami" nie jest powieścią o niewoli. Jest to pamiętnik tej części policji norweskiej, która po akcji policyjnej w roku 1943 została zesłana do niemieckiego obozu koncentracyjnego. Książka jest rzeczowym sprawozdaniem o 22-miesięcznym pobycie za drutami kolczastymi. Na podstawie szczegółowo prowadzonego dziennika przez policję Stutthofu książka została napisana przez nią i dla niej. Pisząc tę książkę, celowo staraliśmy się zachować ten sam lekki ton, jaki zachowaliśmy w czasie naszego obozowego życia.

Publikację można nabyć w księgarni Muzeum Stutthof.

(pch, ws)